آیا می دانید سلول بنیادی چیست؟

سلول بنیادی، مادرِ تمام سلولهاست، یعنی ابتدایی ترین سلول های بدن هستند که میتوانند به انواع سلولها از جمله سلولهای خونی، قلبی، عصبی و ... تبدیل شوند. همچنین مسئول ترمیم بافتهای آسیب دیده هستند، پس درهنگام بیماری می توان درون بافتهای آسیب دیده پیوند زد که در نتیجه در بازسازی و ترمیم آن نقش مهمی ایفا می کنند.
 

سلول های بنیادی خون بندناف

خون بندناف خونی است که پس از تولد در بند ناف و جفت باقیمانده و دور ریخته می‌شود. این خون غنی از سلول‌های بنیادی است. سلول‌های بنیادی خون بند ناف همانند سلول‌های بنیادی خون ساز مغز استخوان به سلول‌های زیر تقسیم می‌شوند :
 •    سلول‌های قرمز، که اکسیژن را به تمام بدن حمل می‌کنند.
 •    سلول‌های سفید، که در سیستم ایمنی فعالانه شرکت دارند.
 •    پلاکت‌ها که به انعقاد خون کمک می کنند.
همچنین قادر به ساخت انواع سلول‌های دیگر و ترمیم و نگهداری سلول‌ها در هنگام جراحت هستند.
 

آیا می دانید چرا و چگونه باید سلولهای بنیادی خون بندناف را ذخیره کرد؟

امروزه دانشمندان دریافته اند که خون موجود در بند ناف دارای تعداد زیادی سلول بنیادی است که می تواند در درمان بسیاری از بیماری ها به کار رود. لذا درهنگام زایمان، این خون با ارزش توسط کارشناسان مجرب جمع آوری و جهت ذخیره سازی به بانک خون بندناف منتقل می شود تا مطابق با استانداردهای بین المللی ذخیره گردد و درزمان بیماری آن کودک و یا سایر اعضاء خانواده اش، برای پیوند و درمان بیماریها مورد استفاده قرارگیرد. لازم به ذکر است در آمریکا و کشورهای اروپایی تعداد زیادی بانک خون بندناف وجود دارد که با ظرفیت بسیار بالایی درحال ذخیره سازی سلولهای بنیادی نوزادان می باشند.
درایران نیز از سال 1384 به همت محققین و متخصصان پژوهشگاه رویان اولین و تنها بانک خون بندناف تاسیس و تاکنون تعداد بسیار زیادی سلول بنیادی از نوزادان و خانواده های علاقمند را ذخیره کرده است.
 

سلول های بنیادی چه کاربردی دارند؟

اولین پیوند خون بندناف در سال 1988 میلادی در فرانسه و توسط دکتر گلوکمن به یک کودک مبتلا به کم خونی فانکونی (یک نوع کم خونی مادرزادی) انجام گرفت و به این ترتیب تا به امروز صدها پیوند موفق خون بندناف صورت گرفته است و مراکز بزرگ ذخیره این سلول‌ها در کشورهای مختلف جهان تاسیس گردیده است. مرور آمار منتشر شده نشان می دهد که هر ساله حدود 30000 بیمار با بیماری‌هایی که با پیوند سلول‌های بنیادی مغز استخوان، قابل درمان هستند شناسائی می‌شوند و حدود 75 درصد این بیماران قادر به یافتن یک داوطلب مناسب برای اهداء مغز استخوان نیستند. از سوی دیگر جستجوی مراکز ثبت اهدا کنندگان مغز استخوان زمان بسیاری به خود اختصاص می‌دهد به این ترتیب ذخیره خون بندناف زمان را کوتاه و میزان اهدا کننده را بیشتر می‌سازد و به این ترتیب زمان را برای مبتلایان به لوسمی‌های حاد، کم خونی‌ها و نقایص ایمنی که در زمان کوتاهی می میرند کوتاه تر می‌کند.
امروزه تحقیقات گسترده‌ای به منظور درمان بیماری‌ها و ضایعات عصبی، ترمیم بافت‌های آسیب دیده قلبی و استخوانی، ترمیم سوختگی‌ها و ضایعات پوستی، ترمیم لوزالمعده و ترشح انسولین و ترمیم سایر بافت‌های آسیب دیده با استفاده از سلول‌های بنیادی مغز استخوان، خون بندناف و سایر سلول‌های بنیادی یک فرد بالغ درحال انجام است. ترمیم لوزالمعده وترشح انسولین و ترمیم سایر بافت های آسیب دیده با استفاده از سلول‌های بنیادی مغز استخوان، خون بندناف و سایر سلول‌های بنیادی یک فرد بالغ درحال انجام است.
 

بیماری‌هایی که با خون بند ناف درمان شده اند

فهرستی از بیماری هایی که با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بندناف قابل درمان هستند به شرح ذیل است:
 •    اختلالات سلول های بنیادی: کم خونی آپلاستیک، کم خونی فانکونی، هموگلوبینوری حمله ای شبانه (PNH)
 •    لوسمی حاد: AML، ALL، لوسمی تمایز نیافته حاد
 •    لوسمی مزمن: CML
 •    بیماری‌های نقص در تولید لنفوسیت‌ها: لنفوم غیر هوچکین، لنفوم هوچکین
 •    ناهنجاری‌های ارثی گلبول‌های قرمز: بتا، تالاسمی ماژور، کم خونی سلولی داسی شکل
 •    اختلالات سیستم ایمنی مادرزادی: سندروم کاستمن، نقص چسبندگی لکوسیتی، سندروم دی جرج
 •    نقص ارثی پلاکتی: ترومبوسیتوپنی مادرزادی
 •    اختلالات پلاسماسل: مولتی پل میلوما، لوسمی پلاسماسل
 •    بیماری‌های ارثی: سندروم لش نیهان، هیپوپلازی غضروف
 •    سایر بیماری‌ها: بیماری الزایمر، دیابت، پارکینسون، صدمات نخاعی، سکته های قلبی و مغزی، بیماری های کبدی، دیستروفی عضلانی
توجه : در حال حاضر در کشورمان فقط بیماری هایی که منشاء خونی دارند از جمله تالاسمی، سرطان خون و کم خونی ها با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بندناف قابل درمان هستند.
 

چشم انداز استفاده از سلول‌های بنیادی

امروزه ثابت شده است که سلول‌های بنیادی قادر به درمان محدوده وسیعی از بیماری‌های مزمن و حاد هستند و تحقیقات زیادی در زمینه استفاده از سلول‌های بنیادی در درمان بیماری‌هایی چون پارکینسون، بیماری‌های قلبی، کبدی، دیابت، دیستروفی عضلانی، آسیب‌های نخاعی و سکته در حال انجام است.
 •    آلزایمر: 1 نفر از 10 نفر افراد بالای 65 سال و 5 نفر از 10 نفر افراد بالای 85 سال از این بیماری رنج می‌برند.
 •    جراحات نخاعی: آسیب‌های نخاعی سالانه بالغ بر 750000 نفر در ایالات متحده را در بر می گیرد.
 •    بازسازی استخوان: امیدی برای درمان مبتلایان به اوستئوپروزیز پارکینسون.
 •    MS بیماری اتواییمون و پیش رونده مربوط به سیستم عصبی مرکزی است که سالانه تعداد بسیاری را دچار می سازد.
 

فرآیند ذخیره سازی:

نمونه دریافت شده ابتدا از نظر حجم و تعداد سلول مورد بررسی قرار گرفته ، اگر حجم آن حداقل ۵۰ سی سی و تعداد سلول آن حداقل ۶۰۰ میلیون باشد وارد آزمایشگاه پردازش سلولی می شود در غیر اینصورت با اطلاع به خانواده قرارداد فسخ شده و طبق قرارداد هزینه عودت می گردد . بر روی نمونه هایی که حداقل شرایط استاندارد را دارند بررسی آزمایشات میکروبی و ویروسی و HLA و سنجش کلنی و فلوسیتومتری انجام شده و نهایتا در شرایط دمایی ۱۹۶- درجه سانتیگراد در تانکهای مخصوص فریز و برای مدت طولانی نگهداری می شود. نمونه فریز شده فقط یک بار جهت پیوند مورد استفاده قرار میگیرد.
 

مراحل عقد قرارداد:

مادرانی که قصد بارداری دارند و یا در آستانه تولد نوزاد خود هستند، می توانند با مراجعه به موسسه به رویان (بانک سلول های بنیادی خون بند ناف – دفتر استان اصفهان) ضمن دریافت مشاوره اولیه، از مراحل عضویت و نحوه عقد قرارداد مطلع شوند.
 

هزینه ها:

هزینه ذخیره‌سازی و نگهداری نمونه خون بند ناف از 5 شهریور ۱۳۹7، هزینه نگهداری نمونه خون بند ناف در سال اول به همراه آزمایشات اولیه که بر روی نمونه خون بند ناف انجام می شود به صورت ذیل اعلام می‌گردد :

 •    هزینه عقد قرارداد با درخواست انجام آزمایش HLA واریز به حساب شرکت به مبلغ 32،24۰،۰۰۰ ریال 
•    هزینه عقد قرارداد بدون انجام آزمایش HLA واریز به حساب شرکت به مبلغ ۲9،24۰،۰۰۰ ریال

 

فسخ قرارداد:

در صورت فسخ قرارداد به دلیل حجم و تعداد پایین سلول های موردنظر، مبلغ ۲،91۰،۰۰۰ ریال از قراردادها کسر و الباقی هزینه عودت می‌گردد. 
 

 

شارژ سالیانه

از سال دوم مبلغ یک یک میلیون و چهارصد هزار ریال (۱،4۰۰،۰۰۰ ریال) با احتساب نه درصد مالیات بر ارزش افزوده هزینه شارژ سالیانه و نگهداری نمونه خون بندناف در بانک خون بندناف رویان می باشد که از خانواده دریافت خواهد شد.
 
نحوه پرداخت هزینه ها
 عقد قرارداد با درخواست انجام آزمایش HLA  به مبلغ 32،24۰،۰۰۰ ریال
     1-    به صورت نقد
     2-    به صورت اقساط: شامل 15،330،000 ریال نقد و 14،000،000 ریال چک می باشد.
     3-    استفاده ازتسهیلات قرض الحسنه بانک ملی ( در صورت اعطاء سهمیه تسهیلات از طرف بانک ملی به موسسه)

 عقد قرارداد بدون  انجام آزمایش HLA  به مبلغ ۲9،24۰،۰۰۰ ریال
     1-    به صورت نقد
     2-    به صورت اقساط: شامل 13،330،000 ریال نقد و 13،000،000 ریال چک می باشد.
     3-    استفاده ازتسهیلات قرض الحسنه بانک ملی ( در صورت اعطاء سهمیه تسهیلات از طرف بانک ملی به موسسه)

با توجه به اینکه تعدادی از سازمان‌های بیمه‌گر خدمات، این مؤسسه را تحت پوشش بیمه تکمیلی خود قرار داده‌اند، لذا خانواده های محترم می‌توانند بعد از استفاده از خدمات مؤسسه با دریافت فاکتو، از مزایای بیمه تکمیلی استفاده نمایند.

 

مدارک لازم

•    کپی کارت ملی زوجین
•    ارائه فیش بانکی

 

موارد منع قرارداد

متقاضیان محترم ذخیره سازی سلول های بنیادی خون بندناف؛ با توجه به لزوم بررسی موارد منع قرارداد قبل از تصمیم به انجام ذخیره سازی سلول های بنیادی؛ خواهشمند است به نکات و موارد مشروحه در جدول ذیل توجه فرمایید.
این موارد که دارا بودن شرایط آن موجب عدم امکان عقد قرارداد ذخیره سازی سلول های بنیادی خون بندناف در بانک خون بندناف رویان می شود، در 5 دسته کلی عنوان می شود. با توجه به گستردگی بیماری ها، در جدول ذیل صرفاً بیماری های شایعی که منع قرارداد دارند درج شده است، لذا در صورت وجود هر نوع بیماری و یا مصرف دارو خارج از فهرست ذیل جهت مشاوره پزشکی اقدام شود.


 1.  موارد منع قرارداد با توجه به بیماری های مادر (در طول دوران زندگی)
 2.  موارد منع قرارداد با توجه به بیماری‌ها در دو سال گذشته تا زمان انجام زایمان
 3.  موارد منع قرارداد با توجه به بیماری‌های مادر در یک سال گذشته تا زمان زایمان
 4.  موارد منع قرارداد با توجه به بیماری‌های مادر در طول دوران بارداری
 5.  موارد منع قرارداد با توجه به آزمایش‌های مادر قبل از انجام قرارداد

موارد منع قرارداد با توجه به بیماری های مادر (در طول دوران زندگی)

 

1.  سابقه ابتلا به بیماری‌های با منشأ ناشناخته مانند:
   •    پارکینسون
2.  سابقه ابتلای مادر به برخی بیماریهای خود ایمنی در دوران زندگی مانند:
   • بیماری‌های التهابی روده (کرون،کولیت اولسراتیو) / واسکولیت/ مالتیپل اسکلروزیس(MS) / میاستنی گراویس (MG) / لوپوس(SLE) /سارکوئیدوز مزمن
3.    سابقه ابتلا به بیماری‌های:
   • سیفیلیس / تب مالت (بروسلوز) / سل (توبرکلوز) / حصبه (تیفوئید) / شبه حصبه (پاراتیفوئید) / ایدز HIV / HTLV / هپاتیت B یا هپاتیت C / سالک جلدی (   لیشمانیوز) / سالک احشایی (کالاآزار) / مالاریا / کیست هیداتید / اختلال میلوپرولیفراتیو
4.  سابقه ابتلا به سرطان در مادر
5.  محروم بودن مادر از اهدای خون به دلایلی غیر از ضعف جسمی و کم خونی خفیف
6.  سابقه دریافت داروهایی با منشاء انسانی از قبیل:
   • فاکتورهای انعقادی، هورمون رشد / ایمنوگلوبولین های وریدی(IVIG) / سرم آلبومین و برخی داروهای کمک باروری


موارد منع قرارداد با توجه به بیماری‌های مادر در طول دو سال گذشته تا زمان انجام زایمان

1.  سابقه ابتلا به بیماری‌های:
   • هپاتیت A/ توکسوپلاسموزیس / سابقه پرکاری تیروئید ومصرف داروی متی مازول یا پروپیل تیواوراسیل (PTU)
موارد منع قرارداد با توجه به بیماری‌های مادر در یک سال گذشته تا زمان زایمان
1.  سابقه شیمی درمانی
2.  سابقه ابتلا به بیماری‌های:
   • آبله مرغان / سرخجه / سرخک / لیستریوز / زونا
3.  سابقه دریافت خون و فرآورده‌های خونی توسط مادر
4.  سابقه انجام حجامت، تاتو و خالکوبی
5.  سابقه ابتلا به ضایعات ویروسی در ناحیه تناسلی:
   • تب خال تناسلی یا هرپس ژنیتال، زگیل تناسلی یا وارت یا کوندیلوماآکومیناتا

موارد منع قرارداد با توجه به بیماری‌های مادر در طول دوران بارداری

1.  سابقه عفونت با سایتومگالوویروس(CMV)
2.  بارداری با استفاده ازتخمک اهدایی، اسپرم اهدایی، جنین اهدایی یا رحم اجاره‌ای
3. عدم درمان عفونت ادراری تا زمان زایمان و تزریق بیش از 6 عدد بتامتازون و 4 عدد دگزا در دوران بارداری

موارد منع قرارداد باتوجه به آزمایش‌های مادر قبل از انجام زایمان

1.  مثبت بودن:
   •  HBS Ag / HCV Ab / HIV I/II
2.  مثبت بودن آزمایش HTLV(I/II)و بدنبال آن HTLV PCR مثبت
3.  مثبت بودن آزمایش VDRL یا RPR و بدنبال آن FTA-abs مثبت
4.  منفی بودن HBS Ag ولی مثبت بودن HBS Ab بدون سابقه واکسیناسیون قبلی و به دنبال آن مثبت بودن HBV PCR
5.  مثبت بودن HBC Ab و به دنبال آن مثبت بودن HBV PCR
6. در صورت مثبت یا borderline بودنCMV IgM و داشتن فرصت کافی تا زمان زایمان این آزمایش لااقل دو هفته بعد در همان آزمایشگاه تکرارگردد. بدیهی است در صورت مثبت بودن یا borderline بودن مجدد آزمایش فوق، CMV PCR انجام شود و در نهایت در صورت مثبت بودن نتیجه منع قرارداد دارد.


جهت کسب اطلاعات بیشتر، به واحد پذیرش مراجعه فرمایید.